Προοδευτική Ένωση Πυρσόγιαννης

Iδρύθηκε τον χειμώνα του 1926 από νεαρούς μαστόρους, που ταξιδεύουν στην παλιά Ελλάδα.

Έτος ίδρυσης 1926

Iδρύθηκε από νεαρούς μαστόρους, που ταξιδεύουν στην παλιά Ελλάδα (Αθήνα, Βόλος, Σπάρτη, Πάτρα, Αίγιο, Μεσολόγγι) και στο εξωτερικό.

Έτος ίδρυσης 1926

Ο χειμώνας του 1926 συνοδεύεται από την ίδρυση της ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ από νεαρούς μαστόρους, που ταξιδεύουν στην παλιά Ελλάδα (Αθήνα, Βόλος, Σπάρτη, Πάτρα, Αίγιο, Μεσολόγγι) και στο εξωτερικό. Οράματα, πίστη και υποσχέσεις κατακλύζουν τις πρώτες διακηρύξεις τους. Προηγήθηκαν οι σύλλογοι Πυρσογιαννιτών Αμερικής (1909), Μεσολογγίου και η Εκπαιδευτική Αδελφότητα Αθηνών (1912).

Ένα πνεύμα αλλαγής και μια πλατιά συμμετοχή νέων στα κοινά χαρακτηρίζει τα επόμενα χρόνια. Το σημαντικό είναι πως είχαν την έμπνευση να κάνουν στον τόπο τους έργα περίτεχνα και  θαυμαστά χωρίς κρατική χορηγία, με την εθελοντική εργασία και τις οικονομικές ενισχύσεις των μελών και φίλων του Συλλόγου.

Τα έργα αυτά είναι:

Ο Άγιος Γεώργιος, το Δημοτικό Σχολείο (1926-27), το ξενοδοχείο-εστιατόριο “Άρμολόι”, το κτήριο του Αστυνομικού Τμήματος, το παλιό ταχυδρομείο, το iατρείο, πέντε διαμερίσματα για ενοικίαση, πέτρινες βρύσες, καλντερίμια, πλατείες, τοιχοποιίες αντιστήριξης και διάφορες συντηρήσεις. Το πέτρινο γεφύρι του ΄Αι-Μηνά, ανήκει στην προϊστορία του Συλλόγου, χτίστηκε με τη χορηγία του Συλλόγου Πυρσογιαννιτών Αμερικής.

Τη δεκαετία του 1970 άρχισε συστηματική έρευνα γύρω από τα Μαστοροχώρια, τους μαστόρους και το έργο τους. Μια  πρωτοβουλία της Προοδευτικής Ένωσης Πυρσόγιαννης, που  εξελίχθηκε σε μεγάλο συλλογικό έργο, στο οποίο συμμετείχαν φορείς και ιδιώτες από όλα τα Μαστοροχώρια. Συγκεντρώθηκε σπάνιο υλικό γύρω από την τεχνική, τα δρομολόγια, τα εργαλεία, τη μυστική γλώσσα (τα κουδαρίτικα), τα συμφωνητικά, τις κατασκευές των μαστόρων και υλικό από την καθημερινή ζωή και τις συνθήκες δουλειάς στα ταξίδια τους. Το Μουσείο των Ηπειρωτών Μαστόρων θα στεγάσει ένα μεγάλο μέρος του υλικού αυτού. Η δημιουργία του Μουσείου είναι ιδέα, όραμα και πρωτοβουλία της Προοδευτικής Ένωσης.

Η βράβευση της πολύχρονης πολιτιστικής δράσης της Προοδευτικής Ένωσης Πυρσόγιαννης  από την Ακαδημία Αθηνών το 1997, επιβεβαιώνει το δημιουργικό της έργο. Ως σήμερα, ο Σύλλογος αυτός δε χαλάρωσε ποτέ. Διανύει μια πορεία γεμάτη αγώνες και συμμετοχή στις ανάγκες και τα προβλήματα του τόπου. Σίγουρα, χωρίς το Σύλλογο,  η Πυρσόγιαννη θα ήταν φτωχότερη.

Προστάτης της Προοδευτικής Ένωσης Πυρσόγιαννης είναι ο Νεομάρτυρας Γεώργιος, ο Εξ Ιωαννίνων. Κάθε Ιανουάριο οργανώνεται στην Πυρσόγιαννη το ετήσιο γλέντι του Συλλόγου. Μια ιδιαίτερη εκδήλωση με χορό, τραγούδι και προσφορές των απανταχού Πυρσογιαννιτών και των φίλων της Πυρσόγιαννης. Χάρη σ΄ αυτές τις προσφορές και στη δραστηριότητα των χωριανών το χωριό εξακολουθεί να επιβιώνει.